Jeżeli odpowiednia dieta i zmiana stylu życia nie pomagają uregulować rytmu wypróżnień, możesz zastosować leki przeczyszczające1 dostępne w aptece bez recepty.
Farmaceuta może doradzić zastosowanie odpowiedniego dla ciebie leku przeczyszczającego, biorąc pod uwagę twój stan zdrowia i ewentualne jednoczesne stosowanie innych leków.
Leki przeczyszczające to wiele rodzajów specyfików, które różnią się w sposobie działania. Przy leczeniu zaparć lekami bez recepty warto w pierwszej kolejności wypróbować osmotyczne leki przeczyszczające, spulchniające leki przeczyszczające i lubrykanty przeczyszczające. Jeżeli po tygodniu leczenia objawy nie ustępują, należy skonsultować się z lekarzem.
Osmotyczne leki na zaparcia
| Sposób działania osmotycznych leków przeczyszczających | Czas działania osmotycznych leków przeczyszczających | Środki ostrożności przy stosowaniu osmotycznych leków przeczyszczających | Leki na zaparcia – przykłady |
|---|---|---|---|
| Osmotyczne leki przeczyszczające poprawiają uwodnienie stolca, przyciągając wodę do jelit.Dzięki temu stolec odzyskuje normalną konsystencję. | od 1 do 2 dni | Aby leczenie było skuteczne, należy przestrzegać odpowiedniego dawkowania oraz czasu trwania leczenia.Na początku leczenia mogą wystąpić wzdęcia i bóle brzucha, ale znacznie rzadziej w przypadku leków zawierających PEG niż w przypadku pozostałych osmotycznych leków przeczyszczających. | > Glikol polietylenowy (PEG) lub makrogol > Cukry i poliole (laktuloza, laktitol, mannitol, sorbitol) > Pentaerytrytol |
Spulchniające leki przeczyszczające
| Sposób działania spulchniających leków przeczyszczających | Czas działania spulchniających leków przeczyszczających | Środki ostrożności przy stosowaniu spulchniających leków przeczyszczających | Przykłady spulchniających leków przeczyszczających |
|---|---|---|---|
| Spulchniające leki przeczyszczające, składające się z błonnika i substancji kleistych, pęcznieją w kontakciez wodą i zwiększają objętość stolca: konsystencja stolca ulega zmianie, co ułatwia wypróżnienie. | od 1 do 3 dni. Maksymalną skuteczność uzyskuje się po wielu dniach leczenia. | Podczas leczenia należy pić dużo wody. Spulchniające leki przeczyszczające nie powinny być stosowane równocześnie z innymi lekami. | > Otręby pszenne, karageny, guma guar, guma sterculia, babka płesznik, ispagul > Polikarbol wapnia |
Lubrykanty przeczyszczające
| Sposób działania lubrykantów przeczyszczających | Czas działania lubrykantów przeczyszczających | Środki ostrożności przy stosowaniu lubrykantów przeczyszczających | Przykłady lubrykantów przeczyszczających |
|---|---|---|---|
| Lubrykanty przeczyszczające ułatwiają przesuwanie stolca poprzez natłuszczenie ścian jelita. | od 6 do 72 godzin | Lubrykantów przeczyszczających nie należy stosować przed snem. Nie stosować, jeżeli musisz leżeć w łóżku. Lubrykanty przeczyszczające mogą powodować wycieki i podrażnienia odbytu. | > Czopki do wydalania gazów > Gliceryna > Żółć wołowa > Dokuzan sodowy > Sorbitol |
Inne leki przeczyszczające
Istnieją też inne leki na zaparcia, przed stosowaniem których zaleca się zasięgnąć porady lekarza: doodbytnicze leki przeczyszczające i stymulujące leki przeczyszczające.
Doodbytnicze leki przeczyszczające
| Sposób działania doodbytniczych leków przeczyszczających | Czas działania doodbytniczych leków przeczyszczających | Środki ostrożności przy stosowaniu doodbytniczych leków przeczyszczających | Doodbytnicze leki przeczyszczające – przykłady |
|---|---|---|---|
| Doodbytnicze środki przeczyszczające, stosowane wyłącznie w przypadku trudności z wypróżnieniem, mają formę czopków, lewatywy lub żelu do odbytu; wywołują odruch defekacji (wydalenia stolca). | od 5 do 60 minut | Z racji możliwego podrażnienia odbytu odradza się częste lub długotrwałe stosowanie. Nie stosować w przypadku uszkodzeń odbytu (hemoroidy, szczeliny odbytu…). | > Czopki do wydalania gazów > Gliceryna > Żółć wołowa > Dokuzan sodowy > Sorbitol |
Stymulujące leki przeczyszczające
| Sposób działania stymulujących leków przeczyszczających | Czas działania stymulujących leków przeczyszczających | Środki ostrożności przy stosowaniu stymulujących leków przeczyszczających | Przykłady stymulujących leków przeczyszczających |
|---|---|---|---|
| Stymulujące leki na zaparcia pobudzają ścianę jelita, poprawiają pracę jelita i zwiększają wydzielanie wody, pozwalając na wydalenie stolca. | Od 6 godzin | Stymulujące leki przeczyszczające mogą spowodować brak stolca w dniu przyjęcia leku lub w kolejnych dniach po przyjęciu leku. Nie należy powtarzać ani zwiększać dawek. Z uwagi na sposób działania stymulujących leków przeczyszczających, ich skutki uboczne (ryzyko uzależnienia od leku i hipokaliemi — obniżenia poziomu potasu we krwi) oraz możliwe interakcje z wieloma lekami (zwłaszcza lekami moczopędnymi i lekami na serce), leki te powinny być przeznaczone do leczenia wyłącznie zaparć o charakterze sporadycznym, na które nie pomagają inne sposoby leczenia i powinny być stosowane tylko przez krótki czas. Nie należy stosować w okresie ciąży. | > Olej rycynowy > Sole magnezowe > Dokuzan sodowy > Pikosiarczan sodu > Bisakodyl > Środki przeczyszczające zawierające antrachinon (senes, kruszyna…) |
Piśmiennictwo:
1: ANSM — Skuteczne leczenie lekami dostępnymi bez recepty — Zaparcia o charakterze sporadycznym u osób dorosłych — czerwiec 2009 r.
1: ANSM — Skuteczne leczenie lekami dostępnymi bez recepty — Zaparcia o charakterze sporadycznym u osób dorosłych — czerwiec 2009 r.